Abazijns

Abazijns
абаза бызшва
Gesproken in Vlag van Rusland Rusland
Vlag van Turkije Turkije
Vitaliteit bedreigd
Sprekers 45.000
Taalfamilie
  • Abchazisch-Adygees
    • Abchazisch-Abazijns
      • Abazijns
Alfabet cyrillisch
Officiële status
Officieel in
  • Vlag van Rusland Rusland
    • Karatsjaj-Tsjerkessië
Taalcodes
ISO 639-1 -
ISO 639-2 -
ISO 639-3 abq
Portaal  Portaalicoon   Taal

Het Abazijns (абаза Бызшва, abaza byzšwa) is een Abchazisch-Adygese taal, die wordt gesproken door de Abazijnen.

Verspreiding en verwantschap

Het Abazijns is een van de bestuurstalen van de Russische deelrepubliek Karatsjaj-Tsjerkessië. Er zijn ongeveer 35.000 sprekers in Rusland. Daarnaast zijn er ook zo'n 10.000 sprekers van het Abazijns in Turkije. De taal is nauw verwant is aan het Abchazisch. Hogerop is het Abazijns ook verwant aan het Adygees, het Kabardijns en het uitgestorven Oebychs. Ze vormen samen de Abchazisch-Adygese taalfamilie.

Klankleer

Medeklinkers
labiaal alveolaar post-
alveolaar 		velaar uvulaar faryngaal glottaal
centr. lat. — pal. lab. — pal. lab. — pal. lab. — lab.
nasaal m n
plosief steml. p t k kʲ kʷ q qʷ ʔ
stemh. b d ɡ ɡʲ ɡʷ
ejectief pʼ tʼ kʼ kʲʼ kʷʼ qʼ qʲʼ qʷʼ
affricaat steml. t͡s t̠͡ʃ ȶ͡ɕ t̠͡ʃʷ
stemh. d͡z d̠͡ʒ ȡ͡ʑ d̠͡ʒʷ
ejectief t͡sʼ t̠͡ʃʼ ȶ͡ɕʼ t̠͡ʃʷʼ
fricatief steml. f s ɬ ʃ ɕ ʃʷ x xʲ xʷ ħ ħʷ
ejectief fʼ ɬʼ
stemh. v z ɮ ʒ ʑ ʒʷ ɣ ɣʲ ɣʷ ʁ ʁʲ ʁʷ ʕ ʕʷ
approximant l j w
vibrant r
Klinkers
voor centraal achter
gesloten (i) (u)
midden (e) ə (o)
open a

Schrift

Het Abazijns wordt sinds 1938 geschreven in het cyrillisch alfabet.

Cyrillisch schrift
А а
/a/ 		Б б
/b/ 		В в
/v/ 		Г г
/ɡ/ 		Гв гв
/ɡʷ/ 		Гъ гъ
/ʁ/ 		Гъв гъв
/ʁʷ/ 		Гъь гъь
/ʁʲ/
Гь гь
/ɡʲ/ 		ГӀ гӀ
/ʕ/ 		ГӀв гӀв
/ʕʷ/ 		Д д
/d/ 		Дж дж
/d͡ʒ/ 		Джв джв
/d͡ʒʷ/ 		Джь джь
/d͡ʑ/ 		Дз дз
/d͡z/
Е е
[e] 		Ё ё
[jo] 		Ж ж
/ʒ/ 		Жв жв
/ʒʷ/ 		Жь жь
/ʑ/ 		З з
/z/ 		И и
[i] 		Й й
/j/
К к
/k/ 		Кв кв
/kʷ/ 		Къ къ
/qʼ/ 		Къв къв
/qʷʼ/ 		Къь къь
/qʲʼ/ 		Кь кь
/kʲ/ 		КӀ кӀ
/kʼ/ 		КӀв кӀв
/kʷʼ/
КӀь кӀь
/kʲʼ/ 		Л л
/l/ 		Ль ль
/ɮ/ 		ЛӀ лӀ
/ɬʼ/ 		М м
/m/ 		Н н
/n/ 		О о
[o] 		П п
/p/
ПӀ пӀ
/pʼ/ 		Р р
/r/ 		С с
/s/ 		Т т
/t/ 		Тл тл
/ɬ/ 		Тш тш
/t͡ʃ/ 		ТӀ тӀ
/tʼ/ 		У у
/w/, [u]
Ф ф
/f/ 		ФӀ фӀ
/fʼ/ 		Х х
/χ/ 		Хв хв
/χʷ/ 		Хъ хъ
/q/ 		Хъв хъв
/qʷ/ 		Хь хь
/χʲ/ 		ХӀ хӀ
/ħ/
ХӀв хӀв
/ħʷ/ 		Ц ц
/t͡s/ 		ЦӀ цӀ
/t͡sʼ/ 		Ч ч
/t͡ɕ/ 		Чв чв
/t͡ʃʷ/ 		ЧӀ чӀ
/t͡ɕʼ/ 		ЧӀв чӀв
/t͡ʃʷʼ/ 		Ш ш
/ʃ/
Шв шв
/ʃʷ/ 		ШӀ шӀ
/t͡ʃʼ/ 		Щ щ
/ɕ/ 		Ъ ъ
/ʔ/ 		Ы ы
[ə] 		Э э
[e] 		Ю ю
[ju] 		Я я
[ja]

Referenties

  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Abaza language op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
· · Sjabloon bewerken
Abchazisch-Abazijns:Abazijns · Abchazisch
Circassisch:Adygees · Kabardijns
Oebychs:Oebychs (†)
WikiWoordenboek