Gran Enciclopèdia Catalana

La Gran Enciclopèdia Catalana

De Gran Enciclopèdia Catalana vaak afgekort tot GREC of GEC is een encyclopedie in het Catalaans en een Catalaanse uitgeverij. Het eerste deel is in 1968 verschenen. In 1997 verscheen ze voor het eerst in een onlineversie. In 2008 verscheen de laatste papieren versie. Sedertdien wordt, net zoals voor de Encyclopædia Britannica, alleen de onlineversie regelmatig bijgewerkt.[1] Als uitgeverij heeft het bedrijf zich gespecialiseerd in de publicatie van naslagwerken en andere publicaties die bijdragen tot de normalisatie van de Catalaanse taal en cultuur.

Ontstaansgeschiedenis

Het ontstaan van de Enciclopèdia is een belangrijk moment in de geschiedenis van de Catalaanse taal. Na de Spaanse Burgeroorlog had Francisco Franco in 1938 Spanje gereorganiseerd volgens het principe één volk, één taal, één godsdienst.[2] Het Castiliaans werd verplicht in het onderwijs, het onderzoek, de administratie, de kerk, de bibliotheken, overal in het openbare leven. Vanaf de jaren 1960 werd het regime iets ontspannener tegenover andere talen.[3] De uitgeverij Edicions 62, opgericht in 1961 door Max Cahner i Garcia en Ramon Bastardes, begon de encyclopedie, als opvolger van de Enciclopèdia moderna Catalana (uitgever Josep Fiter) uit 1913.[4] Een commercieel waagstuk voor een wetenschappelijk werk dat enkel kon rekenen op de steun van privépersonen in een politiek vijandige context.

Het lukte niet zo goed, en vanaf de tweede editie, werd er een eigen uitgeverij opgericht, de Enciclopèdia Catalana S.A., op initiatief van Jordi Pujol i Soley en met als hoofdredacteur Joan Carreras i Martí, wat gebeurde in 1965. In 1980 volgde dan de Stichting Enciclopèdia Catalana met als doel de Catalaanse cultuur en taal te bevorderen, met elektronische en papieren media: woordenboeken, naslagwerken. Deze is ondertussen een belangrijke speler in het Catalaanse medialandschap geworden. Ze heeft in 1993 het eerste Catalaans-Nederlands woordenboek uitgegeven.[5] In 2009 volgde dan het Nederlands-Catalaanse woordenboek.[6] Sedert 2010 is de filosoof en cultureel activist Jordi Porta i Ribalta (1936) voorzitter van de stichting Enciclopèdia Catalana.[7] De Grup Enciclopèdia Catalana, verwant aan de stichting en de uitgeverij van de Enciclopèdia, maakt zich sterk om de Catalaanse taal en cultuur bekend te maken en ook te behouden, voor elke doelgroep van jong tot oud.[8]

In maart 2013 verscheen er een nieuwe digitale versie van de Enciclopèdia. Deze versie combineert de gehele inhoud van de Gran Enciclopèdia met die van het grote woordenboek der Catalaanse taal, die in zijn geheel geraadpleegd kan worden met één en dezelfde zoekmachine. Verder zijn in 2015 aan de database van de encyclopedie grote werken en tweetalige woordenboeken toegevoegd, waardoor er meer informatie beschikbaar gesteld wordt voor de Enciclopèdia Catalana.[9]

Externe link

  • Stichting Enciclopèdia Catalana
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Enciclopèdia.cat fa quatre anys que ja no es publica impresa (Al vier jaar wordt de encyclopedie niet meer gedrukt). Interview met de hoofdredacteur Albert Pèlach op Vilaweb. Gearchiveerd op 16 juni 2023.
  2. Francisco Franco in 1938: “Spanje wordt georganiseerd volgens een breed totalitair concept, door nationale instituties die zijn totaliteit, zijn eenheid en zijn continuïteit verzekeren. De aard van iedere regio zal gerespecteerd worden, zonder evenwel de nationale eenheid in gevaar te brengen. We willen een absolute eenheid, met één taal, het Castiliaans en één persoonlijkheid, de Spaanse. (eigen vertaling) Geciteerd in: Mariano Moragues Ribas de Pina, Revelando verdades que han sido ocultadas a los forasteros, “España se organiza en un amplio concepto totalitario, por medio de instituciones nacionales que aseguren su totalidad, su unidad y su continuidad. El carácter de cada región será respetado, pero sin perjuicio para la unidad nacional, que la queremos absoluta, con una sola lengua, el castellano, y una sola personalidad, la española”. website van het gemeentebestuur van Alcúdia
  3. Edicions 62 in: Lletra, la literatura catalana a internet.
  4. Edicions 62, ibidem
  5. Ann Duez & Bob de Nijs, «Diccionari Català-Neerlandès», Barcelona, Gran Enciclopèdia Catalana, 1993, 936 pagina's, ISBN 8477396507
  6. Ann Duez & Bob de Nijs, «Diccionari Neerlandès-Català», Barcelona, Gran Enciclopèdia Catalana, 2009, 679 pagina's, ISBN 978-84-412-1883-3
  7. «Jordi Porta, president de la Fundació Enciclopèdia Catalana», El Punt Avui, 20 januari 2011 (Jordi Porta, voorzitter van de Stichting Enciclopèdia Catalana). Gearchiveerd op 7 januari 2014.
  8. (ca) Qui som - Grup Enciclopèdia Catalana. Grup Enciclopèdia Catalana. Geraadpleegd op 5 oktober 2017.
  9. (ca) Gran Enciclopèdia Catalana | enciclopèdia.cat. www.enciclopedia.cat. Geraadpleegd op 5 oktober 2017.