Lekanis
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/1180_-_Keramikos_Museum%2C_Athens_-_Bowl_-_Photo_by_Giovanni_Dall%27Orto%2C_Nov_12_2009.jpg/170px-1180_-_Keramikos_Museum%2C_Athens_-_Bowl_-_Photo_by_Giovanni_Dall%27Orto%2C_Nov_12_2009.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Lekanis.gif/114px-Lekanis.gif)
Lekanis[1] (stgr. λεκανίς lekanís, l.mn. lekanides) – rodzaj starożytnego greckiego naczynia ceramicznego, płytkiej, niskiej miski z pokrywką i dwoma poziomymi imadłami.
Charakterystyka
Naczynia typu lekanis były owalne, niskie, wyposażone w szeroką stopę i dwa poziome wstęgowe uchwyty umieszczone pod brzegiem. Po wewnętrznej stronie naczynia, wokół brzegu znajdował się pas, stanowiący oparcie dla pokrywy. Pokrywa posiadała uchwyt. Forma pojawiła się na stałe w drugiej połowie VI wieku p.n.e., szczególnie w ceramice czerwonofigurowej oraz czarnofigurowej z końca V w. p.n.e. W dekoracjach na wazach czerwonofigurowych, przedstawiających sceny z procesji ślubnych, lekanisy przedstawiane były jako prezenty ślubne[2].
U starożytnych Greków terminu „lekanis” używano do nazywania naczyń kuchennych służących do gotowania, pojemników na biżuterię, ale także naczyń toaletowych[2].
Formą podobną do typu lekanis jest lekane. Lekanai jednak nie posiadały wieka[2][3].
Przykładowe formy
- Lekanis czarnofirnisowana, warsztat kampański, 450–400 p.n.e. (Musée d’archéologie méditerranéenne, Marsylia)
- Lekanis czarnofirnisowana, warsztat kampański, 399–200 p.n.e. (Portland Art Museum)
- Lekanis koryncka, ok. 380 p.n.e. (Martin von Wagner Museum, Würzburg)
- Lekanis apulijska, czerwonofigurowa, 330–320 p.n.e. (Museu de Arte de São Paulo)
- Lekanis sycylijska typu Centuripe, III w. p.n.e. (Hetjens-Museum, Düsseldorf)
- Lekanis z głową Meduzy na nóżce, 1. poł. III w. p.n.e. (Muzeum Narodowe w Warszawie)
Zobacz też
Wykaz literatury uzupełniającej: Lekanis.
![]() | Zobacz multimedia związane z tematem: Lekanis |
Przypisy
- p
- d
- e
Naczynia na wino | |
---|---|
Naczynia na wodę | |
Naczynia do mieszania |
|
Do gotowania |
|
Zastawa stołowa | |
Na wonności, substancje oleiste; weselne |
|
Ceramika rytualna | |
Przechowywanie i inne | |
Inne | |
Techniki |
|
Malarstwo wazowe |
|
![Attycka amfora szyjowa](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Attic_Black-Figure_Neck_Amphora_Diosphos_Painter_National_Museum_in_Warsaw_142328_MNW.png/50px-Attic_Black-Figure_Neck_Amphora_Diosphos_Painter_National_Museum_in_Warsaw_142328_MNW.png)