Muhammad V (Alawici)

Ten artykuł dotyczy władcy z dynastii Alawitów. Zobacz też: inni władcy o tym imieniu.

Muhammad V
محمد الخامس بن يوسف

Muhammad V (1953)

Sułtan Maroka (1927–1957)
Król Maroka (1957-1961)

Okres

od 1927
do 1961

Poprzednik

Jusuf ibn Hassan

Następca

Hassan II

Dane biograficzne

Dynastia

Alawitów

Data i miejsce urodzenia

10 sierpnia 1909
Fez

Data i miejsce śmierci

26 lutego 1961
Rabat

Ojciec

Jusuf ibn Hassan

Matka

Lalla Ya'aqut

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Muhammad V (arab. محمد الخامس بن يوسف, Muḥammad al-Hāmis ibn Yūsuf, fr. Mohammed V, ur. 10 sierpnia 1909 w Fezie, zm. 26 lutego 1961 w Rabacie) – sułtan, a następnie król Maroka z dynastii Alawitów.

Zarys biografii

Wstąpił na tron po śmierci swojego ojca Maulaja Jusufa w 1927. Był przychylny ruchom narodowym, dążącym do uniezależnienia Maroka od Francji. Po klęsce Francji w 1940 r. Muhammad V uznał zwierzchnictwo władz marszałka Petaina co umożliwiło objęcie również tego regionu Afryki kontrolą niemiecką. Zarazem jednak sprzeciwił się naciskom władz w Vichy prowadzenia polityki antyżydowskiej. W listopadzie 1942 roku wojska amerykańskie wylądowały w Afryce Północnej i okupowały Maroko, które w ten sposób przeszło pod zwierzchnictwo Wolnej Francji gen. de Gaulle'a.

W 1944 roku Mohammed V poparł partię Istiqlal, którą założyli nacjonaliści marokańscy^[1].

W 1947 roku podczas przemówienia w Tangerze otwarcie poparł inicjatywy niepodległościowe. Kiedy negocjacje Francuzów i naciski przychylnych Francji plemion berberskich nie zdołały zmienić polityki sułtana domagającego się możliwości prowadzenia suwerennej polityki, został on w 1953 roku odsunięty od władzy i wygnany na Madagaskar. Na marokańskim tronie zasiadł wówczas wybrany przez Francuzów marionetkowy sułtan Muhammad ibn Arafa. Wzbudziło to falę protestów i niepokojów społecznych, w wyniku czego już w 1955 ponownie intronizowano sprowadzonego z wygnania Muhammada V, który stał się narodowym bohaterem. 2 marca 1956 Francja uznała niepodległość Maroka. Wkrótce potem również Hiszpania zrzekła się swoich posiadłości w Maroku Hiszpańskim.

Od 1957 Muhammad V tytułowany był królem. Panował aż do swojej śmierci 26 lutego 1961. Tron objął następnie jego syn Hassan II. Ciało Muhammada V spoczęło w jego mauzoleum w Rabacie.

Przypisy

↑ Historia Maroka – uzyskanie niepodległości. [dostęp 2014-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-02)]. (pol.).

Władcy Maroka

Idrysydzi

Idris I (788–791)
Idris II (791–826)
Muhammad ibn Idris (828–836)
Ali ibn Idris (836–848)
Jahja I (848–864)
Jahja II (864–874)
Ali ibn Umar (874–883)
Jahja III (883–904)
Jahja IV (904–925)
Hassan I al-Hadżam (925–927)
Al-Kasim Kannun (937–948)
Abu al-Aisz Ahmad (948–954)
Hassan II (954–974)

Fatymidzi

Abd Allah al-Mahdi bi-Allah (909–934)
Muhammad al-Kaim bi-Amr Allah (934–946)
Isma'il al-Mansur bi-Allah (946–953)
Ma'add al-Mu'izz li-Din Allah (953–975)
Nizar al-Aziz bi-Allah (975–996)
Husajn al-Hakim bi-Amr Allah (996–1021)
Ali az-Zahir (1021–1036)
Ma'add al-Mustansir bi-Allah (1036–1094)

Almorawidzi

Jahja ibn Umar (?–1056)
Abu Bakr ibn Umar (1056–1070)
Jusuf ibn Taszfin (1070–1106)
Ali ibn Jusuf (1106–1143)
Taszfin ibn Ali (1143–1145)
Ibrahim ibn Taszfin (1145)
Ishak ibn Ali (1145–1147)

Almohadzi

Abd al-Mumin ibn Ali (1145–1163)
Abu Jakub Jusuf I (1163–1184)
Abu Jusuf Jakub al-Mansur (1184–1199)
Muhammad an-Nasir (1199–1213)
Abu Jakub Jusuf II (1213–1224)
Abd al-Wahid I (1224)
Abdullah al-Adil (1224–1227)
Jahja al-Mutasim (1227–1229)
Idris I (1227–1232)
Abd al-Wahid II (1232–1242)
Ali as-Said (1242–1248)
Umar al-Murtada (1248–1266)
Idris II (1266–1269)

Marynidzi

Abdulhak I (1195–1217)
Usman I (1217–1240)
Muhammad I (1240–1244)
Abu Jahja Abu Bakr (1244–1248)

Sułtani

Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
Umar ibn Jahja (1258–1259)
Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
Abu Sabit (1307–1308)
Abu ar-Rabi (1308–1310)
Abu Said Usman II (1310–1331)
Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
Abu Inan Faris (1350–1358)
Muhammad II as-Said (1358–1359)
Abu Salim Ali II (1359–1361)
Abu Umar Taszfin (1361)
Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
Muhammad V (1386–1387)
Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
Abd al-Aziz II (1393–1396)
Abu Amir Abdullah (1396–1398)
Abu Said Usman III (1398–1421)
Abdulhak II (1421–1465)
okres anarchii (1465–1472)

Wattasydzi

Abu Zakarija Jahja (1420–1448)
Ali ibn Jusuf (1448–1458)
Jahja ibn Abu Zakarija Jahja (1458–1459)

Sułtani

Muhammad asz-Szajch al-Mahdi (1472–1505)
Muhammad al-Burtukali (1505–1524)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1524–1545)
Muhammad al-Kasri (1545–1547)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1547–1549)

Sadyci

Abu Abdullah Muhammad I al-Kaim (1509–1517)
Ahmad al-Aradż (1517–1544)
Muhammad asz-Szajch (1517–1557)

Sułtani

Pierwszy okres	Muhammad asz-Szajch (1549–1554) Abu Hassun ibn Muhammad (1554) Muhammad asz-Szajch (1554–1557) Abdullah al-Ghalib (1557–1574) Abu Abdullah Muhammad II (1574–1576) Abu Marwan Abd al-Malik I (1576–1578) Ahmad al-Mansur (1578–1603) Abu Faris Abdullah (1603–1608)
Linia z Fezu	Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1604–1613) Abd Allah II (1613–1623) Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu	Zidan Abu Maali (1603–1627) Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631) Al-Walid ibn Zidan (1631–1636) Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655) Ahmad al-Abbas (1655–1659)

Alawici

Sułtani Maroka

Maulaj Ali asz-Szarif (1631–1636)
Muhammad ibn Ali asz-Szarif (1636–1664)
Maulaj Raszid (1664–1666)
Maulaj Raszid (1666–1672)
Muhammad I as-Saghir, Al-Harrani, Abu al-Abbas Ahmad I, Maulaj Ismail (1672–1684)
Maulaj Ismail (1684–1727)
Abu al-Abbas Ahmad II (1727–1728)
Abd al-Malik (1728)
Abu al-Abbas Ahmad II (1728–1729)
Abdullah ibn Ismail (1729–1735)
Ali ibn Ismail (1735–1736)
Abdullah ibn Ismail (1736)
Muhammad II ibn Ismail (1736–1738)
Al-Mustadi ibn Ismail (1738–1740)
Abdullah ibn Ismail (1740–1745)
Zajn al-Abidin (1745)
Abdullah ibn Ismail (1745–1757)
Muhammad III (1757–1790)
Jazid ibn Muhammad, Hiszam ibn Muhammad (1790–1792)
Maulaj Sulajman (1792–1822)
Maulaj Abd ar-Rahman (1822–1859)
Muhammad IV (1859–1873)
Hassan I (1873–1894)
Abd al-Aziz IV (1894–1908)
Maulaj Abd al-Hafiz (1908–1913)
Jusuf ibn Hassan (1913–1927)
Muhammad V (1927–1953)
Muhammad ibn Arafa (1953–1955)
Muhammad V (1955–1957)

Królowie Maroka

Muhammad V (1957–1961)
Hassan II (1961–1999)
Muhammad VI (od 1999)

Premierzy Maroka

Mubarek Bekkai (1955–1958)
Muhammad Ahmed Balafrej (1958)
Abdallah Ibrahim (1958–1960)
Muhammad V (1960–1961)
Hasan II (1961–1963)
Ahmed Bahnini (1963–1965)
Hasan II (1965–1967)
Mohamed Benhima (1967–1969)
Ahmad al-Araki (1969–1971)
Mohammed Karim Lamrani (1971–1972)
Ahmed Osman (1972–1979)
Maati Bouabid (1979–1983)
Mohammed Karim Lamrani (1983–1986)
Izz ad-Din al-Araki (1986–1992)
Mohammed Karim Lamrani (1992–1994)
Abd al-Latif al-Filali (1994–1998)
Abd ar-Rahman al-Jusufi (1998–2002)
Driss Jettou (2002–2007)
Abbas al-Fasi (2007–2011)
Abdelilah Benkirane (2011–2017)
Sad ad-Din al-Usmani (2017–2021)
Aziz Achannusz (od 2021)

Sułtani Maroka

Dynastia Marynidów

Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
Umar ibn Jahja (1258–1259)
Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
Abu Sabit (1307–1308)
Abu ar-Rabija (1308–1310)
Abu Said Usman II (1310–1331)
Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
Abu Inan Faris (1350–1358)
Muhammad II as-Said (1358–1359)
Abu Salim Ali II (1359–1361)
Abu Umar Taszfin (1361)
Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
Muhammad V (1386–1387)
Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
Abd al-Aziz II (1393–1396)
Abu Amir Abdullah (1396–1398)
Abu Said Usman III (1398–1421)
Abdulhak II (1421–1465)

Dynastia Wattasydów

Muhammad asz-Szajch al-Mahdi (1472–1505)
Muhammad al-Burtukali (1505–1524)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1524–1545)
Muhammad al-Kasri (1545–1547)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1547–1549)

Dynastia Saadytów

Muhammad asz-Szajch (1549–1554) Abu Hassun ibn Muhammad z poprzedniej dynastii Wattasydów (1554) Muhammad asz-Szajch (1554–1557) Abdullah al-Ghalib (1557–1574) Abu Abdullah Muhammad II (1574–1576) Abu Marwan Abd al-Malik I (1576–1578) Ahmad I al-Mansur (1578–1603) Abu Faris Abdullah (1603–1608)
Linia z Fezu	Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1608–1613) Abdullah II (1613–1623) Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu	Zidan Abu Maali (1608–1627) Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631) Al-Walid ibn Zidan (1631–1636) Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655) Ahmad al-Abbas (1655–1659)