Narodowa Biblioteka Elektroniczna

Narodowa Biblioteka Elektroniczna
Nacyonalnaja elektronnaja bibliotieka
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Data założenia

2014

Rodzaje zbiorów

zbiory cyfrowe

Strona internetowa

Narodowa Biblioteka Elektroniczna[1] (ros. Национальная электронная библиотека Nacyonalnaja elektronnaja bibliotieka) – rosyjski projekt, który ma zapewnić czytelnikom bezpłatny dostęp do zbiorów kluczowych rosyjskich bibliotek za pośrednictwem zintegrowanego portalu i systemu wyszukiwania.

Historia

Propozycję utworzenia biblioteki w 2003 roku złożyła do Ministerstwa Kultury Federacji Rosyjskiej Rosyjska Biblioteka Państwowa w Moskwie. W lutym 2014 roku zostały zmienione dotychczas obowiązujące przepisy. Biblioteki otrzymały między innymi prawo digitalizacji także literatury naukowej i edukacyjnej opublikowanej na terenie Rosji, jeśli nie została ona wznowiona przez 10 lat od daty wydania[2]. Cyfrowa forma publikacji miała być dostępna w Narodowej Bibliotece Elektronicznej. Przygotowanie strony internetowej powierzono firmie Ełar (ЭЛАР)[3].

Obowiązki operatora projektu 28 października 2014 roku Ministerstwo Kultury Federacji Rosyjskiej powierzyło Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Jako operator biblioteka ma obowiązek zbierania, archiwizowania, opisywania dokumentów elektronicznych i przygotowania ich do publicznego użytku[4].

Portal został uroczyście otwarty 13 stycznia 2015. Znalazły się w nim zasoby sześciu bibliotek federalnych i 27 bibliotek regionalnych[3]. Wtedy też planowano, że w 2015 roku do projektu będzie mogło przystąpić około 1000 bibliotek, w tym także szkolne[3]. W 2019 roku rząd Rosji dekretem nr 169 z 20 lutego 2019 roku podjął decyzję, że wszystkie kopie elektroniczne rosyjskich publikacji dostarczane w ramach egzemplarza obowiązkowego zostaną włączone do NEB[5].

Zbiory

W momencie otwarcia w 2015 roku czytelnicy mieli możliwość korzystania z 1 672 000 zdigitalizowanych publikacji. Zbiory, które nie podlegały ochronie prawa autorskiego zostały udostępnione wszystkim użytkownikom. Pozostałe wydawnictwa są dostępne w czytelniach bibliotek, które przystąpiły do projektu[3].

Rosyjska Biblioteka Państwowa co miesiąc publikuje listy książek, które zostaną zdigitalizowane. Każdy czytelnik może poprzez formularz złożyć zapotrzebowanie na digitalizację wybranej książki[6]. W 2019 roku NEB udostępniał ponad 4 miliony egzemplarzy, a dostęp do zbiorów zapewniało ponad 4 tysiące bibliotek, w ponad 8 tysiącach czytelni. Równocześnie Ministerstwo Kultury zaplanowało, że do końca 2024 roku zostanie zdigitalizowanych 48 tysięcy cennych, zabytkowych zbiorów książkowych[5].  

Przypisy

  1. Barbara Janczak. Rosyjska Biblioteka Narodowa dawniej i dziś. „Przegląd Biblioteczny”. 2, 2006. 
  2. Гражданский кодекс Российской Федерации (часть четвертая)" от 18.12.2006 N 230-ФЗ (ред. от 18.07.2019) [online] [dostęp 2020-03-06] .
  3. a b c d Презентация Национальной электронной библиотеки в Доме Пашкова [online], www.rsl.ru [dostęp 2020-04-06] .
  4. Проект НЭБ [online], www.rsl.ru [dostęp 2020-04-06] .
  5. a b Об утверждении Положения о федеральной государственной информационной системе «Национальная электронная библиотека» [online], government.ru [dostęp 2020-04-06]  (ros.).
  6. Списки книг для оцифровки [online], www.rsl.ru [dostęp 2020-04-06] .