Piestrak jadalny

Piestrak jadalny
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

truflowate

Rodzaj

piestrak

Gatunek

piestrak jadalny

Nazwa systematyczna
Choiromyces meandriformis Vittad.
Monogr. Tuberac. (Milano): 51 (1831)
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Piestrak jadalny (Choiromyces meandriformis Vittad.) – gatunek grzybów z rodziny truflowatych (Tuberaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Choiromyces, Tuberaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Synonimy nazwy naukowej:

  • Rhizopogon meandriformis (Vittad.) Corda 1854
  • Tuber album Sowerby 1800[2].

Nazwa polska według listy kontrolnej[3].

Morfologia

Owocnik

Podziemny, o kształcie przypominającym ziemniaki, osiąga wielkość od 3 do 10 cm średnicy. Górna jego powierzchnia jest bez wyraźnej skórki, barwy szarobiałej lub żółtawobiałej. Okrywa gładka, często nadgryziona przez ślimaki. Dojrzały owocnik ma dość silny, aromatyczny i przyjemny zapach (przypominający gotowaną kukurydzę), który zwabia owady by za ich pomocą rozsiewać swoje zarodniki[4].

Miąższ

Białawokremowo marmurkowaty, później także cielistobrązowawy, z białym żyłkowaniem[4]. Ma silny aromatyczny zapach, czasami nieprzyjemny[5].

Wysyp zarodników

Zarodniki pod mikroskopem bladożółtawe, okrągławe z oddzielnie osadzonymi kolcami, o średnicy 16-22 µm. Kolce tępe, długości 3-5 µm[4].

Gatunki podobne
  • trufla Borcha (Tuber borchii) i trufla biała (Tuber magnatum), która ma siatkowate zarodniki[4]
  • piestrak brązowy (Choiromyces magnusii), który ma mniejszy i ciemniejszy owocnik (brązowawy)[5].

Występowanie i siedlisko

Jest w Polsce gatunkiem rzadkim[5].

Pojawia się z końcem lata (lipiec–wrzesień), w lasach liściastych i iglastych, zwłaszcza rosnący na alkalicznych glebach gliniastych i ilastych, pod bukami. Jest trudny do znalezienia, gdyż owocuje pod powierzchnią ziemi, w rozproszeniu (rosnące gniazdowato grzyby mogą mieć odsłonięty wierzch i być widoczne). Grzyb mykoryzowy[4].

Znaczenie

Grzyb jadalny o smakowych właściwościach, cenione są szczególnie jego młode owocniki. Miąższ łykowaty; zjedzony na surowo działa przeczyszczająco[4].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12]  (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2015-12-16]  (ang.).
  3. Maria AlicjaM.A. Chmiel Maria AlicjaM.A., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 27, ISBN 978-83-89648-46-4 .
  4. a b c d e f E.E. Gerhardt E.E., Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 664, ISBN 83-7404-513-2 .
  5. a b c BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0 .

Linki zewnętrzne

  • Dokładny opis, dużo zdjęć, miejsca występowania (pol.)
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 59708
  • EoL: 1030515
  • GBIF: 2593184
  • identyfikator iNaturalist: 854513, 968517
  • NCBI: 68612