Seweryna (cesarzowa)

Seweryna, Ulpia Severina (kon. III wieku n.e.) – cesarzowa rzymska 274–275, małżonka cesarza Aureliana, później krótkotrwała regentka[1].

Współczesna hipoteza uznaje ją za córkę wodza Ulpiusa Crinitusa, postaci wymienianej przez Historia Augusta (Boski Aurelian 10-11, 13), zgodnie z którą miał on również adoptować Aureliana (Boski Aurelian 14,4–15,2). Ze związku z imperatorem miała córkę[2] nieznanego imienia. Jesienią 274 uzyskała tytuł augusty; nosiła także używany przez niektóre poprzednie cesarzowe, honorowy tytuł mater castrorum et senatus et patriae[3]. Sprawowała władzę w okresie ok. dwumiesięcznego interregnum po zamordowaniu cesarza[4].

Słabo uwzględniona w źródłach pisanych (wiadomości przede wszystkim z inskrypcji i materiału numizmatycznego); jej obecność i rolę zasadniczo poświadczają emisje monet pochodzące z okresu panowania jej męża oraz jej samej jako sprawującej krótkotrwałą regencję[5]. Po śmierci Aureliana była zapewne jedyną kobietą samodzielnie panującą w niepodzielonym jeszcze cesarstwie rzymskim.

Przypisy

  1. ↑ Sylviane Estiot: «Aureliana». „Revue Numismatique”, t. 150, 1995, s. 53.
  2. ↑ Słownik cesarzy rzymskich, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2001, s. 172. Wzmiankuje o niej Flawiusz Wopiskus (Historia Augusta, Boski Aurelian 42,1).
  3. ↑ Girolamo Sotgiu: Aureliano. W: Aufstieg und Niedergang der römischen Welt, t. II, 2. Berlin–New York: De Gruyter, 1975, s. 1049.
  4. ↑ Dietrich Kienast: Römische Kaisertabelle. Grundzüge einer römischen Kaiserchronologie. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1996, s. 236.
  5. ↑ Girolamo Sotgiu: Aureliano. W: Aufstieg und Niedergang der römischen Welt, dz. cyt., s. 1050; por. Historia Augusta, Boski Aurelian 40,4; Tacyt 1; także Aureliusz Wiktor, Liber de caesaribus 35,9-12 i 36,1.

Bibliografia

  • Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzowych Rzymu. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2006, ISBN 978-83-244-0021-8
  • Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana (opr. i przekład Hanna Szelest). Warszawa: Czytelnik, 1966
  • Brewiaria dziejów rzymskich: Sekstus Aureliusz Wiktor, Eutropiusz, Festus (przeł. P. Nehring i B. Bibik). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010, ISBN 978-83-235-0416-0

Linki zewnętrzne

  • De Imperatoribus Romanis (ang.) [dostęp 2020-03-18]
  • Monety Seweryny w serwisie Wildwinds (ang.) [dostęp 2020-04-03]