Trifluorek boru

Trifluorek boru
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.

trifluorek boru, fluorek boru(3+), fluorek(1−) boru(3+), fluorek boru(III)

podst.

trifluoroboran

addyt.

trifluorydobor

Inne nazwy i oznaczenia
Stocka

fluorek boru(III)

inne

fluorek boru, daw. trójfluorek boru

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

BF3

Masa molowa

67,81 g/mol

Wygląd

bezbarwny gaz[1][2]

Identyfikacja
Numer CAS

7637-07-2

PubChem

6356

InChI
InChI=1S/BF3/c2-1(3)4
InChIKey
WTEOIRVLGSZEPR-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
0,002772 g/cm³ (25 °C)[2]; gaz
Temperatura topnienia

−126,8 °C[2]

Temperatura wrzenia

−99,9 °C[2]

Punkt krytyczny

−12,3 °C[3]; 4,98 MPa[3]; 115 cm³/mol ≈ 0,59 g/cm³[3]

Napięcie powierzchniowe

17,1 μPa·s (27 °C)[4]

Prężność pary

100 kPa (−101,1 °C)[5]

Budowa
Typ hybrydyzacji i VSEPR

sp² – trójkąt płaski

Moment dipolowy

0 D

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-06-25]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Butla gazowa Czaszka i skrzyżowane piszczele Zagrożenie dla zdrowia Działanie żrące
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H280, H314, H330, H335, H373, EUH014

Zwroty P

P260, P280, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P340+P310, P305+P351+P338

Numer RTECS

ED2275000

Stężenie śmiertelne

LC50 1180 mg/m³ (szczur, inhalacja, 4 h)[6]

Podobne związki
Inne aniony

trichlorek boru, tribromek boru, trijodek boru

Inne kationy

heksafluorek siarki, fluorek uranu(VI)

Podobne związki

borowodór

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Trifluorek boru, fluorek boru, BF
3
nieorganiczny związek chemiczny z grupy fluorków, w którym bor występuje na III stopniu utlenienia.

Trifluorek boru jest mocnym kwasem Lewisa. W odróżnieniu od innych halogenków boru ulega tylko częściowej hydrolizie:

4BF
3
+ 6H
2
O 3H
3
O+
+ 3BF
4
+ H
3
BO
3

Dzięki temu jest szeroko stosowany do promowania różnych reakcji organicznych, np. polimeryzacji alkenów, reakcji acylowania i alkilowania.

Otrzymywanie

Trifluorek boru otrzymuje się przez ogrzewanie tlenku boru (B
2
O
3
) z fluoroboranem amonu lub fluorkiem wapnia i stężonym kwasem siarkowym.

Przypisy

  1. Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
  2. a b c d Haynes 2016 ↓, s. 4-52.
  3. a b c Haynes 2016 ↓, s. 6-91.
  4. Haynes 2016 ↓, s. 6-241.
  5. Haynes 2016 ↓, s. 6-99.
  6. Trifluorek boru (nr 295027) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2020-06-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

Bibliografia

  • CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  • p
  • d
  • e
1. Wodoru i litowców
2. Berylowców
  • BeF
    2
  • MgF
    2
  • CaF
    2
  • SrF
    2
  • BaF
    2
  • RaF
    2
3. Skandowców
  • ScF
    3
  • YF
    3
  • LaF
    3
  • AcF
    3
Lantanowców
  • CeF
    3
  • CeF
    4
  • PrF
    2
  • PrF
    3
  • PrF
    4
  • NdF
    3
  • PmF
    3
  • SmF
    2
  • SmF
    3
  • EuF
    2
  • EuF
    3
  • GdF
    3
  • TbF
    3
  • TbF
    4
  • DyF
    3
  • HoF
    3
  • ErF
    3
  • TmF
    3
  • YbF
    2
  • YbF
    3
  • LuF
    3
Aktynowców
  • ThF
    4
  • PaF
    4
  • PaF
    5
  • UF
    3
  • UF
    4
  • UF
    5
  • UF
    6
  • UO
    2
    F
    2
  • NpF
    3
  • NpF
    4
  • NpF
    6
  • PuF
    3
  • PuF
    4
  • PuF
    6
  • AmF
    3
  • AmF
    4
  • CmF
    3
  • CmF
    4
  • BkF
    3
  • BkF
    4
  • CfF
    3
  • CfF
    4
  • EsF
    3
  • EsF
    4
4. Tytanowców
  • TiF
    3
  • TiF
    4
  • ZrF
    4
  • HfF
    4
5. Wanadowców
  • VF
    3
  • VF
    4
  • VF
    5
  • VOF
    3
  • NbF
    4
  • NbF
    5
  • TaF
    5
6. Chromowców
  • CrF
    2
  • CrF
    3
  • CrF
    4
  • CrF
    5
  • CrF
    6
  • CrO
    2
    F
    2
  • MoF
    5
  • MoF
    6
  • WF
    4
  • WF
    5
  • WF
    6
7. Manganowców
  • MnF
    2
  • MnF
    3
  • MnF
    4
  • TcF
    6
  • ReF
    6
  • ReF
    7
8. Żelazowców
  • FeF
    2
  • FeF
    3
  • RuF
    6
  • OsF
    6
9. Kobaltowców
  • CoF
    2
  • CoF
    3
  • RhF
    6
  • IrF
    4
  • IrF
    5
  • IrF
    6
  • IrF
    7
10. Niklowców
  • NiF
    2
  • NiF
    3
  • PdF
    2
  • PdF
    3
    (Pd[PdF
    6
    ])
  • PdF
    4
  • PdF
    6
  • PtF
    4
  • PtF
    6
11. Miedziowców
  • CuF
  • CuF
    2
  • Ag
    2
    F
  • AgF
  • AgF
    2
  • AgF
    3
  • AuF
  • AuF
    3
  • AuF
    5
  • AuF
    7
    (AuF
    5
    ·F
    2
    )
12. Cynkowców
  • ZnF
    2
  • CdF
    2
  • Hg
    2
    F
    2
  • HgF
    2
  • HgF
    4
13. Borowców
  • BF
  • B
    2
    F
    4
  • BF
    3
  • AlF
  • AlF
    3
  • GaF
  • GaF
    3
  • InF
  • InF
    3
  • TlF
  • TlF
    3
14. Węglowców
  • CF
  • CF
    4
  • C
    2
    F
    6
  • PFC
  • SiF
    4
  • GeF
    2
  • GeF
    4
  • SnF
    2
  • SnF
    4
  • PbF
    2
  • PbF
    4
15. Azotowców
  • N
    2
    F
    2
  • NF
    3
  • NH
    4
    F
  • NOF
  • PF
    3
  • PF
    5
  • POF
    3
  • AsF
    3
  • AsF
    5
  • SbF
    3
  • SbF
    5
  • BiF
    3
  • BiF
    5
16. Tlenowców
  • OF
    2
  • O
    2
    F
    2
  • O
    3
    F
    2
  • S
    2
    F
    2
  • SF
    2
  • SF
    4
  • SF
    6
  • S
    2
    F
    10
  • SOF
    2
  • SO
    2
    F
    2
  • Se
    2
    F
    2
  • SeF
    2
  • SeF
    4
  • SeF
    6
  • SeO
    2
    F
    2
  • TeF
    4
  • TeF
    6
  • PoF
    2
  • PoF
    4
  • PoF
    6
17. Fluorowców
  • ClF
  • ClF
    3
  • ClF
    5
  • BrF
  • BrF
    3
  • BrF
    5
  • IF
  • IF
    3
  • IF
    5
  • IF
    7
18. Helowców
  • HArF
  • KrF
    2
  • KrF
    4
  • XeF
    2
  • XeF
    4
  • XeF
    6
  • RnF
    2
  • RnF
    6
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • LCCN: sh2007010028
  • GND: 4146382-1
  • J9U: 987007551902605171
  • Britannica: science/boron-trifluoride
  • SNL: bortrifluorid