Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii

Zobacz też: Wielka Brytania i Irlandia – współczesne państwa, oraz Wielka Brytania i Irlandia – wyspy.
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii
United Kingdom of Great Britain and Ireland
1801–1922
Herb Flaga
Herb Flaga
Dewiza: Dieu et mon droit
(Bóg i moje prawo)
Hymn: God Save the King
(Boże chroń Króla)
Ustrój polityczny

monarchia konstytucyjna

Stolica

Londyn

Data powstania

1 stycznia 1801

Data likwidacji

6 grudnia 1922

Władca

Jerzy V

Premier

Stanley Baldwin

Powierzchnia

315 093 km²

Populacja (1921)
• liczba ludności


42 769 196

• gęstość

135,7 os./km²

Waluta

funt szterling (GBP)

Język urzędowy

angielski

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii (ang. United Kingdom of Great Britain and Ireland) – historyczne państwo, utworzone 1 stycznia 1801 roku poprzez połączenie Królestwa Wielkiej Brytanii (które samo powstało z połączenia Królestwa Szkocji i Królestwa Anglii w 1707 roku) oraz Królestwa Irlandii aktem unii z 1800 roku[1].

Za czasów istnienia tego państwa, w XIX wieku, kulminację miała trwająca nieprzerwanie od końca XVI wieku angielsko-brytyjska ekspansja kolonialna – skupione wokół Zjednoczonego Królestwa imperium kolonialne objęło jedną czwartą zamieszkałych lądów na świecie (m.in. Indie, Kanadę, Australię oraz Wschodnią i Południową Afrykę), osiągając tym samym największe rozmiary w swych dziejach. Symbolem tej epoki stała się panująca w latach 1837–1901 królowa Wiktoria[2].

Poważnym zagrożeniem dla jedności Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii były emancypacyjne dążenia katolickich Irlandczyków na początku XX wieku[2][1]. Przerodziły się one w konflikt zbrojny, w wyniku którego 6 grudnia 1922 roku, na mocy traktatu angielsko-irlandzkiego na obszarze 26 hrabstw położonych na południu wyspy Irlandii powstało Wolne Państwo Irlandzkie, co stanowiło kres istnienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii. Pozostałe 6 hrabstw irlandzkich pozostało pod zwierzchnictwem Londynu jako terytorium prowincji Irlandia Północna, będącej częścią Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej[1].

Władcy

Chociaż Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii oficjalnie przestało istnieć w 1922 roku, monarchowie brytyjscy w dalszym ciągu używali tytułu Króla lub Królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, aż do 1927 roku. Wtedy to, pod wpływem królewskiego i parlamentarnego aktu w sprawie tytułów królewskich (Royal and Parliamentary Titles Act 1927), zostały ustanowione nowe tytuły dla brytyjskich monarchów, którzy panowali teraz jako Królowie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w Wielkiej Brytanii, oraz Królowie Irlandii w Irlandii.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Bogusław Przywora: Status sędziego w państwie demokratycznym. Tom I. Państwa europejskie, Tom 1. books.google.pl, 2019. [dostęp 2022-05-11]. (pol.).
  2. ↑ a b Wielka Brytania. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-05-11] .
  • p
  • d
  • e
Polityka zagraniczna mocarstw w latach 1871–1913
Mocarstwa
Traktaty
Wydarzenia
Ruchy, idee i procesy
  • p
  • d
  • e
Rządy Królestwa Wielkiej Brytanii (1707–1800)
  • p
  • d
  • e
Kontrola autorytatywna (państwo historyczne):
  • ISNI: 0000000122484593