Çobanoğulları Beyliği

Çobanoğulları Beyliği
1211-1309
BaşkentKastamonu (1211-1309)
Yaygın dil(ler)Türkçe
Bey 
• 1211
Hüsameddin Çoban
• 1309
Mahmud Bey
Tarihçe 
• Kuruluşu
1211
• Dağılışı
1309
Öncüller
Ardıllar
Anadolu Selçuklu Devleti
Candaroğulları Beyliği
Makale serilerinden
Türk tarihi
İlk Çağ
Büyük Hun İmparatorluğu (İÖ 220-İS 92)

Batı Hiung-nu (İÖ 56-36)
• Kuzey Hiung-nu (48-156)
Güney Hiung-nu (48-216)
• Siyenpi İmparatorluğu (93-234)
Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469)

• Sabar Hanlığı (5. yy-6. yy)
Orta Çağ
Ak Hun İmparatorluğu (420-670)

Göktürk Kağanlığı (552-744)
  • Doğu Göktürk (583-630)
  • Batı Göktürk (583-659)
  • İkinci Göktürk (681-744)
Avar Kağanlığı (562-803)
Seyanto Hanlığı (628-647)
Hazar Kağanlığı (630-1048)
Büyük Bulgar Hanlığı (632-668)
İdil Bulgarları (7. yy-1240'lar)
Kangar Birliği (659-750)
Birinci Bulgar İmparatorluğu (681-1018)
Uygur Kağanlığı (742-840)
  • Kansu Uygur (848-1036)
  • Karahoca Uygur (991-1209)
• Karluk Hanlığı (743-1220)
Oğuz Yabguluğu (750-1055)
Karluk Yabgu Devleti (756-940)
Şirvanşahlar Devleti (799-1539)
Karahanlılar (840-1212)
  • Doğu Karahanlılar (1032-1210)
  • Batı Karahanlılar (1041-1212)
Peçenek Hanlığı (860-1091)
Tolunoğulları (868-905)
Akşitler (935-969)
Gazne Devleti (961-1186)
Büyük Selçuklu İmparatorluğu (1040-1157)
  • Türkiye Selçuklu (1077-1308)
  • Kirman Selçuklu (1092-1187)
  • Suriye Selçuklu (1092-1117)
  • Irak Selçuklu (1118-1194)
Mengüçlü (1072-1277)
Harezmşahlar İmparatorluğu (1077-1231)
Danişmendliler (1080-1178)
Çaka Bey (1081-1098)
Çubukoğulları (1085-1092)
Dilmaçoğulları (1085-1192)
Saltuklu Beyliği (1092-1202)
İnaloğulları (1098-1183)
Ahlatşahlar (1100-1207)
Artuklu Beyliği (1102-1408)
Böriler (1104-1154)
Zengiler (1127-1250)
İldenizliler (1142-1225)
Erbil Beyliği (1146-1232)
Salgurlular (1148-1286)
Eyyûbîler (1171-1348)
Cengiz İmparatorluğu (1206-1368)
Delhi Sultanlığı (1206-1527)
• Çobanoğulları (1227-1309)
Çağatay Hanlığı (1227-1347)
  • Doğu Çağatay Hanlığı (1347-1680)
  • Batı Çağatay Hanlığı
Altın Orda Devleti (1242-1502)
Memlûk Sultanlığı (1250-1517)
Karamanoğulları (1256-1483)
İnançoğulları (1261-1368)
Sâhib Ataoğulları (1275-1342)
Pervaneoğulları (1277-1322)
Eşrefoğulları (1280-1326)
Menteşe Beyliği (1280-1424)
Karesi Beyliği (1297-1360)
Candaroğulları (1299-1462)
Osmanlı İmparatorluğu (1299-1922)
Germiyanoğulları (1300-1423)
Hamitoğulları (1301-1423)
Saruhanoğulları (1302-1410)
Taceddinoğulları (1303-1415)
Aydınoğulları (1308-1426)
Tekeoğulları (1321-1390)
Ramazanoğulları (1325-1608)
Eretna (1335-1381)
Dulkadiroğulları (1339-1521)
Taşanoğulları (1350-1398)
• Sufi Devleti (1361-1379)
Timur İmparatorluğu (1370-1507)
Akkoyunlular (1378-1508)
Erzincan Beyliği (1379-1410)
Karakoyunlular (1380-1469)
Kadı Burhâneddin Devleti (1381-1398)
Malva Sultanlığı (1392-1562)
Nogay Ordası (1398-1642)
Şeybani Hanlığı (1428-1599)
Kazan Hanlığı (1438-1552)
Kırım Hanlığı (1441-1783)
Astrahan Hanlığı (1446-1556)

Kasım Hanlığı (1452-1681)
Yeni Çağ
Sibir Hanlığı (1464-1598)

Kazak Hanlığı (1465-1729)
Buhara Hanlığı (1500-1785)
Safevî Devleti (1501-1736)
Yarkand Hanlığı (1514-1680)
Hive Hanlığı (1515-1920)
Kutbşah Devleti (1518-1687)
Babür İmparatorluğu (1526-1858)
Bakü Hanlığı (1718-1806)
Afşar İmparatorluğu (1736-1796)
Hokand Hanlığı (1740-1876)
Revan Hanlığı (1747-1828)

Buhara Emirliği (1785-1920)
Yakın Çağ
Kaçar İmparatorluğu (1794-1925)

Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti (1913)
Türkistan Millî Özerk Hükûmeti (1917-1918)
Aras Türk Cumhuriyeti (1918-1919)
İdil Ural Devleti (1918-1919)
Alaş Orda (1917-1920)
Kırım Halk Cumhuriyeti (1917-1918)
Azerbaycan DC (1918-1921)
Güneybatı Kafkas Geçici Milli Hükümeti (1918-1919)
Azadistan (1919-1920)
Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti (1920-1925)
Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti (1920-1925)
Tıva Halk Cumhuriyeti (1921-1944)
Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti (1932-1934)
Hatay Devleti (1938-1939)
Doğu Türkistan Cumhuriyeti (1944-1949)
Azerbaycan Millî Hükûmeti (1945-1946)
Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi (1964-1974)
Özerk Kıbrıs Türk Yönetimi (1974-1975)
Kıbrıs Türk Federe Devleti (1975-1983)
Türkiye
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Kırgızistan
Özbekistan
Azerbaycan
Kazakistan
Türkmenistan

Tarihi Türk devletleri listesi
  • Tarihî ve çağdaş Türk devletleri

  • Türk tarihi edebiyatı'
  • g
  • t
  • d

Çobanoğulları Beyliği, 1211(?)-1309 yılları arasında Kastamonu ve çevresinde hüküm sürmüş Anadolu Beylikleri'nden biridir.

Tarih

Beyliğin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak en erken 1211 yılına ait kayıtlarda Hüsameddin Çoban, Kastamonu Beyi olarak gözükmektedir.[1] I. İzzeddin Keykâvus ve I. Alaeddin Keykubad'ın taht kavgalarından sonra yaptığı barış anlaşması sırasında orada Hüsameddin Çoban da bulunmaktaydı.[2] Aynı şekilde Sultan I. İzzeddin Keykavus'tan sonra tahta çıkan I. Alaeddin Keykubad'ın cülus töreninde, bağlılıklarını arz etmeleri için bütün uç beylerini huzuruna çağırdığında, Konya'ya gelip I. Alaeddin Keykubad'a kıymetli hediyeler sunarak ona tabiiyetini bildiren beyler arasında olan Hüsameddin Çoban Bey de vardı.[3]

1224 yılında Kırım'a sefer düzenleyerek Sudak kentini alan Hüsameddin Çoban, bu kente bir cami yaptırdı ve Kıpçak Hanı ile Rus Knezini taabiyet altına aldı. Kendisi ölünce sonra yerine oğlu Alp Yürek geçti.[4] Alp Yürek'in hükümdarlık dönemi hakkında pek bilgi yoktur.

Alp Yürek ölünce yerine geçen oğlu Muzaffereddin Yavlak Arslan, beyliğini Türkiye Selçukluları ve İlhanlılar'a bağlı olarak sürdürdü. Beyliği esnasında Türkiye Selçukluları siyasetinde önemli bir konumu vardı. II. Mesud'un tahta geçmesine yardım etti; daha sonraları II. Mesud'un ona isyan eden kardeşi Rükneddin Kılıçarslan tarafında 1292'de öldürüldü.[5][6] Yavlak Arslan'ın yerine geçen oğlu Mahmud Bey zamanında Bizans'a akınlar düzenlemiş; en sonunda I. Süleyman Paşa'nın kuvvetleri ile yapılan savaş sonucu 1309 yılında öldürülmüştü. Böylece Kastamonu bölgesi Candaroğulları'nın eline geçti ve Çobanoğulları Beyliği son buldu.[7]

Çobanoğulları Hükümdarları

Sıra Bey Hüküm Süresi Notlar
1 Hüsameddin Çoban 1211-? Arslan Yabgu'nun oğlu Kutalmış'ın ileri gelen emirlerinden biri olan Emir Karatekin'in soyundandır.[8] Sudak'ı ele geçirerek Rus Knezini ve Kıpçak Hanını kendine tâbi kıldı.
2 Alp Yürek ?-1280 Hükümdarlığı kısa sürmüştür. Önemli bir olay yaşanmadığı sanılmaktadır.
3 Muzaffereddin Yavlak Arslan 1280-1292 Selçuklu taht kavgalarına müdahil oluşuyla tanınır.
4 Çobanoğlu Mahmud Bey 1292-1309 4. ve son hükümdardır. Candaroğlu Süleyman Bey tarafından öldürülmüştür.

Kaynakça

Özel

  1. ^ Yücel, Yaşar. "Çobanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8. (1993 bas.). Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 354-355. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  2. ^ Yücel, Yaşar. (1989). a.g.e, syf. 37.
  3. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 84.
  4. ^ A. C. S. Peacock, "The Saliūq Campaign against the Crimea and the Expansionist Policy of the Early Reign of'Alā' al-Dīn Kayqubād" 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Journal of the Royal Asiatic Society, Third Series, 16 (2006), p. 140
  5. ^ Yakupoğlu, Cevdet. (2020). a.g.m, syf. 124.
  6. ^ Stanford Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey (Cambridge: University Press, 1976), vol. 1 p. 12
  7. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 88.
  8. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 83.

Genel

  • Yücel, Yaşar (1980). Anadolu Beylikleri Hakkında Araştırmalar I: Çoban-Oğulları Beyliği, Çandar-Oğulları Beyliği, Melikü’l-Ebsar’a göre Anadolu beylikleri (1988 bas.). Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN 9789751600806. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  • Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa (2014). Türklerin Kayıp Yüzyılı: Beylikler Devri Türkiye Tarihi. ISBN 9786050817829. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  • Yakupoğlu, Cevdet (2020). "Osmanlı Beyliği'nin Kuruluşunda Çobanoğulları Beyliği'nin Rolü". Eriş, Metin (Ed.). Boydan Devvlete Osmanlı: Söğüt'ten İstanbul'a. Boğaziçi Yayınları A.Ş. ss. 116-130. 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020. KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan (link)

Dış bağlantılar

  • Yücel, Yaşar (1965). "Çobanoğulları Beyliği". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 4 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  • "Cide'nin 735 yıllık fetihnamesi İran'da bulundu". Anadolu Ajansı. 2019. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.