Azerbaycan'daki Dünya Mirasları listesi
Azerbaycan'da beş tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır.[1] İlk olarak 2000'de Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi ile birlikte İçerişehir, son olarak da 2023'te Hirkan Ormanları ve Kınalık listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan dördü kültürel, biri doğal alandır. Azerbaycan'ın Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise on tane varlığı bulunmaktadır.
1945'te kurulan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) yasaları, bir yıl sonra 26 ülke tarafından kabul edildi. Azerbaycan, 1972'de imzalanan Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'ye 1993'te taraf oldu.[2]
Dünya Mirasları
Aşağıdaki tablo her bir Dünya Mirası hakkındaki bilgileri listeler:
- Ad; Dünya Miras Komitesi tarafından listelendiği şekliyle
- Yer; bulunduğu yer ve koordinatlar
- Tarih; öneme sahip olduğu veya inşa edildiği zaman dilimi
- UNESCO verileri; referans numarası, seçildiği yıl ve sağladığı kriterler
- Açıklamalar; alan hakkında kısa açıklama
- Renkler; kültürel alan, doğal alan, karma alan
Ad | Fotoğraf | Yer | Tarih | UNESCO verileri | Açıklamalar |
---|---|---|---|---|---|
Hirkan Ormanları | Astara, Lenkeran 38°30′34.0″K 48°45′50.0″D / 38.509444°K 48.763889°D / 38.509444; 48.763889 | 2004 | 1584; 2023; ix | İran ile paylaşılmaktadır. 2019'da Dünya Mirası oldu. 2023'te sınırları değiştirilen miras alanı Azerbaycan'ı kapsadı. 1998'de ve 2020'de geçici listeye girmişti.[3][4] | |
Kınalık Halkının Kültürel Peyzajı ve "Köç Yolu" Yaylacılık Rotası | Kuba 41°10′46″K 48°07′36″D / 41.17944°K 48.12667°D / 41.17944; 48.12667 | Tunç Çağı | 1696; 2023; iii, v | 2020'de geçici listeye girmişti.[5] | |
Kobustan Kaya Sanatı Kültürel Peyzaj Alanı | Bakü 40°07′30.8″K 49°22′30.2″D / 40.125222°K 49.375056°D / 40.125222; 49.375056 | Üst Paleolitik | 1076; 2007; iii | ||
Şeki Hanları Sarayı ile Birlikte Şeki'nin Tarihî Merkezi | Şeki 41°12′16.1″K 47°11′54.9″D / 41.204472°K 47.198583°D / 41.204472; 47.198583 | 18. yüzyıl | 1549; 2019; ii, v | 2001'de geçici listeye girmişti.[6] | |
Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi ile Birlikte Surlarla Çevrili Bakü Şehri | Bakü 40°21′58.9″K 49°50′07.0″D / 40.366361°K 49.835278°D / 40.366361; 49.835278 | 12. yüzyıl | 958; 2000; iv | 2003-2009 yılları arasında Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesi'nde yer aldı.[7] |
Geçici Liste
Azerbaycan'ın Dünya Mirası Geçici Listesi'nde on tane varlığı bulunmaktadır. Bunlardan yedisi kültürel, üçü doğal alandır. Liste en son 23 Ağustos 2021'de güncellendi.[8]
Ad | Fotoğraf | Yer | Tarih | UNESCO verileri | Açıklamalar |
---|---|---|---|---|---|
Ateşgah | Bakü 40°24′55.7″K 50°00′31.0″D / 40.415472°K 50.008611°D / 40.415472; 50.008611 | 17. yüzyıl | 1172; 1998; i, iii | ||
Azıh ve Tağlar Mağaralarının Tarih Öncesi Alanları | Hocavend 39°37′09.12″K 46°59′18″D / 39.6192000°K 46.98833°D / 39.6192000; 46.98833 | Alt Paleolitik | 6547; 2021; i, iii | ||
Bakü Dağ Merhelesi | Bakü 40°18′45.5″K 49°48′47.5″D / 40.312639°K 49.813194°D / 40.312639; 49.813194 | 1177; 1998; viii, ix | |||
Binegedi Dördüncü Dönem Fauna ve Flora Mezarlığı | Bakü 40°28′04.0″K 49°48′04.0″D / 40.467778°K 49.801111°D / 40.467778; 49.801111 | Pliyosen Çağ | 1175; 1998; viii, ix | ||
Hazar Kıyısındaki Savunma Yapıları | Bakü, Kah, Kuba, Siyezen, Şabran | 5.-20. yüzyıllar | 1573; 2001; ? | ||
Hudaferin Köprüleri ve İlgili Alanlar | Cebrayıl 39°09′02.17″K 46°56′24.27″D / 39.1506028°K 46.9400750°D / 39.1506028; 46.9400750 | 11. yüzyıl | 6621; 2021; ii, iv | ||
Lökbatan Çamur Volkanı | Bakü 40°18′16.1″K 49°42′29.2″D / 40.304472°K 49.708111°D / 40.304472; 49.708111 | Pliyosen Çağ | 1176; 1998; vii, viii, ix | ||
Nahçıvan Türbeleri | Nahçıvan | 12. yüzyıl | 1173; 1998; i, iv | Dört ögesi vardır: 1) Gülüstan Türbesi, 2) Karabağlar Türbesi, 3) Mümine Hatun Türbesi, 4) İldenizliler Mimarlık Kompleksi | |
Ordubad Tarihî ve Mimari Koruma Alanı | Ordubad 38°54′35.8″K 46°01′19.9″D / 38.909944°K 46.022194°D / 38.909944; 46.022194 | 17. yüzyıl | 1575; 2001; i, iv, v | ||
Şuşa Tarihî ve Mimari Koruma Alanı | Şuşa 39°45′57.2″K 46°45′02.6″D / 39.765889°K 46.750722°D / 39.765889; 46.750722 | 18. yüzyıl | 1574; 2001; i, iv, v, vi |
Konumlar
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Azerbaijan - UNESCO World Heritage Centre". UNESCO. 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
- ^ "Application of the World Heritage Convention by the States Parties - Azerbaijan" (PDF). UNESCO. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
- ^ "Hyrkan State Reservation". UNESCO. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Hirkan Forests (Azerbaijan)". UNESCO. 26 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Khinalig - medieval mountainous village" (İngilizce). UNESCO. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2019.
- ^ "Sheki, the Khan's Palace" (İngilizce). UNESCO. 16 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2019.
- ^ "World Heritage Committee removes Baku from Danger List welcoming improvements in the ancient city's preservation". UNESCO. 25 Haziran 2009. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists". UNESCO. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023.
Dış bağlantılar
- UNESCO - Azerbaycan 12 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)