Delos

37°23′36″K 25°16′16″D / 37.39333°K 25.27111°D / 37.39333; 25.27111TakımadasıKikladlarDeniziEge DeniziYüzölçümü&0000000000000003.4300003,43 km²ZirveKintos Dağı 112SiyasiAdadaki ülke(ler) Periferi Güney Ege Nomos Mikonos DemografiNüfus&0000000000000014.00000014Etnik grup(lar)Konum YunanistanKriterKültürel: ii, iii, iv, viReferans530Tescil1990 (14. oturum)BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Delos (Yunanca: Δήλος), Yunan takımadalarından Mykonos adasının yanındaki kayalık küçük bir adadır. Bugün ıssız olan bu adada MÖ 2000'lerde bir liman ve bir hatif mabedi vardı. İyonyalılar'ın burada yaşadığı düşünülmektedir.

Efsanelere göre Leto, Artemis ve Apollon'u burada doğurmuştu.

Antik Dönem

MÖ 7. yüzyılda adaların dini ve siyasi bir idare merkezi (amphictyonie) olmuş ve Pisistrat zamanından itibaren Atina'nın hakimiyeti altına girmişti.

MÖ 454'te Atina buradaki hazineyi zaptetmiş ve mabede el koymuştur. Ancak MÖ 315 yılına doğru Delos bağımsızlığına kavuşmuş. Yine adalardan oluşan bir topluluğun idare merkezi olarak demokratik bir rejim altından büyük bir refaha ve gelişmeye tanık olmuştur. MÖ 250'de Romalılar buraya iş adamlarıyla birlikte gelerek istifadeye koyulmuşlar ve MÖ 166'da senatonun kararıyla yerliler çıkarılmış ve Atina'ya bağlanmıştır. Gerçekte Roma hakimiyeti altında bulunan Delos bir serbest liman haline konularak beynelmilel bir ticaret merkezi olmuştur.

MÖ 88 yılında Atinalılardan alınması üzerine Mitridat adayı yağmalamış ve tahrip etmiştir.

MÖ 87 yılında Sylla, Delos'u tekrar zapt etmiş ve yeniden imar etmişti. Ancak korsanların kesintisiz saldırılarıyla yıkıma uğramış ve Hristiyanlık devrinde bir mermer ocağı ve hayvan otlağı haline gelmiştir.

Modern dönem

Fransızlar tarafından 1873'ten beri bu adada yapılan hafriyat adadaki harabeleri ortaya çıkarmıştır. Bunlardan başlıcaları Apollon'un Hieron'udur ki bunun içinde bir Artemis mabedi vardır. Daha doğuya doğru menşei Girit olan bir ibadete mahsus "Boğazlar mabedi" ve "Boynuzlar altarı" bulunmuştur. Kuzeyde de Antigon Gonatas'ın revakı keşfedilmiştir. Aşağıdaki kent kısmında Roma tacirlerinin alışveriş yaptıkları Agora, yukarı kentte de tiyatro mahallesi bulunmuştur. İki tarafında evler ve dükkânlar olan uzun bir sokak, daha eski bir Pompei kenti izlenimini vermektedir. Buradaki evler hellenistik devir evlerinin incelenmesi ve anlaşılmasına yol gösterici olmuştur.

Galeri

• 
  Delos adası, Carl Anton Joseph Rottmann, 1847.
• 
  Aslanın Terası, Delos.
• 
  Cyclades adaları. Delos merkeze yakın.