Dysnomia (uydu)

Dysnomia
Keşif
Dysnomia (solda) ve Eris (ortada) (Hubble Uzay Teleskobu)
Keşfeden	Brown ve ark.^[1]
Keşif tarihi	10 Eylül 2005^[1]
Adlandırmalar
MPC belirtmesi	Eris I
Adın kaynağı	Δυσνομία Dysnomia
Alternatif adlar	S/2005 (2003 UB₃₁₃) 1 Dy (takma ad) Gabrielle (takma ad)
Sıfatlar	Dysnomian
Yörünge özellikleri^[2]
Dönem 31 Ağustos 2006 (JD 2453979.0)
Yarı büyük eksen	37.273 ± 64 km
Dış merkezlik	0,0062 ± 0,0010
Yörünge periyodu	15,785899 ± 0,000050 g
Ortalama yörünge hızı	0,172 km/sn
Eğiklik	45,49° ± 0,15° (yer merkezli ekvatora) 78,29° ± 0,65° (Eris'in yörüngesine)
Çıkış düğümü boylamı	126,17° ± 0,26°
Doğal uydusu	Eris
Fiziksel özellikler
Görünür büyüklük	~25,4
Mutlak parlaklık (H)	~5,6^[3]^[4]
Ortalama çap	700 ± 115 km^[3]
Ortalama yarıçap	350 ± 57,5 km^[3]
Albedo	0,04+0,02-0,01^[3]
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Dysnomia (resmi olarak (136199) Eris I Dysnomia), cüce gezegen Eris'in bilinen tek uydusudur ve muhtemelen Pluto I Charon'dan sonra bir cüce gezegende bilinen en büyük ikinci uydudur. Mike Brown tarafından 2005 yılında keşfedilmiştir. Geçici adı S/2005 (2003 UB₃₁₃) 1 'dir. Adı Yunan mitolojisinde Eris'in kızı Dysnomia'dan gelir. Grekçe: Δυσνομία (kanunsuzluk) anlamındadır.

Dysnomia'nın çapı tahminen 700 ± 115 km'dir (Eris'in çapının %25 ile %35'i) ve Neptün ötesi bölgesinin en büyük cisimleri arasındadır.^[3]

Kaynakça

^ ^a ^b Brown, M. E. (2006). "Satellites of the Largest Kuiper Belt Objects" (PDF). Astrophysical Journal Letters. 639 (1). ss. L43-L46. arXiv:astro-ph/0510029 $2. Bibcode:2006ApJ...639L..43B. doi:10.1086/501524. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Ekim 2011.
^ Holler, Bryan J.; Grundy, William M.; Buie, Marc W.; Noll, Keith S. "The Eris/Dysnomia system I: The orbit of Dysnomia". Icarus. Cilt 355. arXiv:2009.13733 $2. 114130.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Brown, Michael E.; Butler, Bryan J. (2018). "Medium-sized satellites of large Kuiper belt objects". The Astronomical Journal. 156 (4). s. 164. arXiv:1801.07221 $2. doi:10.3847/1538-3881/aad9f2.
^ Brown, M. E. (14 Haziran 2007). "Dysnomia, the moon of Eris". Caltech. 2 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2011.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Dysnomia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

g t d Eris
Keşif	Mike Brown Chad Trujillo David Rabinowitz Samuel Oschin teleskopu Palomar Rasathanesi
Uydu	Dysnomia
Sınıflandırma	Gezegen Cüce gezegen 2006 yeni gezegen tanımı Kuiper Kuşağı Neptün ötesi cisim
Diğer konular	Yansıtmalı teleskop

Güneş Sistemi'nin doğal uyduları

Dünya, Mars ve asteroitlerin uyduları

Dünya
Ay · diğer

Mars
Phobos · Deimos

Asteroit uyduları
İkili asteroitler · Liste

g t d Jüpiter'in doğal uyduları
Jüpiter'den yaklaşık olarak artan uzaklığa göre sıralanmış liste.
İç uydular (4)	Metis Adrastea Amalthea Thebe
Galilei uyduları (4)	İo Europa Ganymede Callisto
Themisto grubu (1)	Themisto
Himalia grubu (9)	Leda Ersa S/2018 J 2 Pandia Himalia Lysithea Elara S/2011 J 3 Dia
Carpo grubu (2)	S/2018 J 4 Carpo
Valetudo grubu (1)	Valetudo
Ananke grubu (26)	Euporie Jupiter LV Eupheme S/2021 J 3 Jupiter LII Jupiter LIV Mneme Euanthe S/2003 J 16 Harpalyke Orthosie S/2022 J 3 Helike S/2021 J 2 Praxidike Jupiter LXIV S/2021 J 1 S/2003 J 12 Jupiter LXVIII Thelxinoe Thyone S/2003 J 2 Ananke Iocaste Hermippe Jupiter LXX
Carme grubu (30)	S/2022 J 1 S/2022 J 2 S/2016 J 3 Pasithee Jupiter LXIX S/2021 J 6 S/2003 J 24 Chaldene Jupiter LXIII İsonoe S/2021 J 4 Kallichore Erinome Kale Eirene Aitne Eukelade Arche Taygete Jupiter LXXII Carme Herse Jupiter LXI Jupiter LI S/2003 J 9 Jupiter LXVI Kalyke S/2018 J 3 S/2021 J 5 S/2003 J 10
Pasiphae grubu (18)	Philophrosyne Eurydome Jupiter LVI S/2003 J 4 S/2016 J 4 Jupiter LXVII Hegemone Pasiphae Sponde Megaclite Cyllene Sinope Jupiter LIX Aoede Autonoe Callirrhoe S/2003 J 23 Kore
Ayrıca bakınız	Jüpiter'in halkaları Jüpiter truvalıları

Satürn'ün uyduları

Satürn'den yaklaşık olarak artan mesafede listelenmiştir

Halka uyducukları

S/2009 S 1
Aegaeon

Halka çobanları

Pan
Daphnis
Prometheus
Epimetheus
Janus

Diğer iç uydular

Atlas
Pandora

Alkyonitler

Methone
Anthe
Pallene

İçteki büyükler
(truvalılarla)

Mimas
Enceladus
Tethys
- Telesto
- Calypso
Dione
- Helene
- Polydeuces

Dıştaki büyükler

Rhea
Titan
Hyperion
İapetus

İnuit grubu (12)

Kiviuq grubu (5)	S/2019 S 1 Kiviuq S/2005 S 4 S/2020 S 1 Ijiraq
Paaliaq grubu (1)	Paaliaq
Siarnaq grubu (6)	S/2004 S 31 Tarqeq Siarnaq S/2019 S 14 S/2020 S 3 S/2020 S 5

Galyalı grubu (7)

Albiorix
Bebhionn
S/2007 S 8
Saturn LX
Erriapus
Tarvos
S/2020 S 4

İskandinav grubu (100)

Phoebe grubu (3)	Phoebe S/2006 S 20 S/2006 S 9

Skathi
S/2007 S 5
S/2007 S 7
S/2007 S 2
S/2004 S 37
S/2004 S 47
S/2004 S 40
S/2019 S 2
S/2019 S 3
S/2020 S 7
Skoll
S/2020 S 2
S/2019 S 4
S/2004 S 41
S/2004 S 42
Hyrrokkin
Greip
S/2004 S 13
S/2007 S 6
Mundilfari
S/2006 S 1
S/2004 S 43
S/2006 S 10
S/2019 S 5
Gridr
Bergelmir
Jarnsaxa
Narvi
Suttungr
S/2007 S 3
S/2004 S 44
S/2004 S 45
Hati
S/2004 S 17
S/2006 S 11
S/2004 S 12
Eggther
S/2006 S 13
S/2007 S 9
S/2019 S 7
S/2019 S 8
Farbauti
Thrymr
Bestla
S/2019 S 9
S/2004 S 46
Angrboda
S/2019 S 11
Aegir
Beli
S/2019 S 10
S/2019 S 12
Gerd
S/2019 S 13
S/2006 S 14
Gunnlod
S/2019 S 15
S/2020 S 6
S/2004 S 7
S/2006 S 3
S/2005 S 5
Skrymir
S/2006 S 16
S/2006 S 15
S/2004 S 28
S/2020 S 8
Alvaldi
Kari
S/2004 S 48
Geirrod
Fenrir
S/2004 S 50
S/2006 S 17
S/2004 S 49
S/2019 S 17
Surtur
S/2006 S 18
Loge
Ymir
S/2019 S 19
S/2004 S 21
S/2019 S 18
S/2004 S 39
S/2019 S 16
S/2004 S 53
S/2004 S 36
Thiazzi
S/2019 S 20
S/2006 S 19
Saturn LXIV
Fornjot
S/2004 S 51
S/2020 S 10
S/2020 S 9
Saturn LVIII
S/2019 S 21
S/2004 S 52

Ters yöndeki dış uydular

S/2006 S 12

S/2019 S 6

S/2004 S 24

Satürn'ün halkaları
Cassini–Huygens
Chiron
Chrysalis
Themis
S/2004 S 3
S/2004 S 4
S/2004 S 6
Kurgusal olarak

g t d Uranüs'ün uyduları
Genelde Uranüs'ten artan uzaklıklara göre sıralanmışlardır.
İçtekiler	Cordelia · Ophelia · Bianca · Cressida · Desdemona · Juliet · Portia · Rosalind · Cupid · Belinda · Perdita · Puck · Mab
Ana (küremsi)	Miranda · Ariel · Umbriel · Titania · Oberon
Dıştakiler (düzensiz)	Francisco · Caliban · Stephano · Trinculo · Sycorax · Margaret · Prospero · Setebos · Ferdinand
Nitelikleri	Arielli · Mirandalı (Verona Rupes) · Oberonlu · Titanialı · Puck'taki kraterler · Umbriel'in kraterleri (Wunda)
Uranüs'ün halkaları

g t d Neptün'ün uyduları
Düzenli (iç)	Naiad Thalassa Despina Galatea Larissa S/2004 N 1 Proteus
Triton	Triton
Düzensiz	Nereid Halimede Sao Laomedeia Psamathe Neso
Neptün truvalıları · Neptün'ün halkaları

Cüce gezegenler

Muhtemel cüce gezegenlerin listesi
Eski cüce gezegenler
- Phoebe
- Triton
- Vesta
- Pallas
Mezogezegen
Planemo

Asteroit kuşağı

Mutabakat	Ceres
Muhtemel	Hygiea Interamnia

Centaurlar

Muhtemel	Chariklo Chiron 2013 TC₁₄₆ 2014 NW₆₅

Plütinolar

Mutabakat	Orcus Plüton
Muhtemel	Huya Ixion 2001 QF₂₉₈ 2002 VR₁₂₈ 2002 XV₉₃ 2003 AZ₈₄ 2003 UZ₄₁₃ 2003 VS₂ 2007 JH₄₃ 2017 OF69

Twotinolar

Muhtemel	2002 WC₁₉

Cubewanolar ve
diğer Kuiper kuşağı

Mutabakat	Haumea Makemake Quaoar
Muhtemel (cubewanolar)	Chaos Salacia Varda Varuna 1998 SN₁₆₅ 2002 AW₁₉₇ 2002 CY248 2002 KX₁₄ 2002 MS₄ 2002 UX₂₅ 2003 QW₉₀ 2004 GV₉ 2004 NT₃₃ 2004 PF₁₁₅ 2004 TY₃₆₄ 2004 UX₁₀ 2005 RN₄₃ 2005 UQ₅₁₃ 2010 FX86
Muhtemel (diğer)	1999 CD₁₅₈ 1999 DE₉ 2000 YW₁₃₄ 2002 XW₉₃ 2010 JO₁₇₉ 2010 VK₂₀₁ 2011 FW62 2011 GM₂₇ 2013 FZ₂₇ 2014 UM₃₃ 2015 AM₂₈₁ 2015 RR₂₄₅

Dağınık disk

Mutabakat

Eris
Gonggong

Muhtemel

Gǃkúnǁʼhòmdímà
Dziewanna
1996 GQ₂₁
1996 TL₆₆
2001 UR₁₆₃
2002 TC₃₀₂
2004 XA₁₉₂
2005 QU₁₈₂
2005 RM₄₃
2006 QH181
2008 OG₁₉
2010 KZ39
2010 RE₆₄
2010 RF₄₃
2010 JO179
2010 TJ
2010 VZ₉₈
2013 FY₂₇
2014 AN₅₅
2014 EZ₅₁
2014 UZ224
2014 WK₅₀₉
2015 KH162
2015 RR245
2017 FO161
2018 AG37
2018 VG18
2021 DR15
2021 LL37

Ayrık cisimler

Muhtemel	2003 FY₁₂₈ 2003 QX₁₁₃ 2004 XR₁₉₀ 2005 TB₁₉₀ 2007 JJ₄₃ 2008 ST₂₉₁

Sednoidler

Mutabakat	Sedna
Muhtemel	2012 VP113

Kategori

İç gezegenler · Trojanlar · Düzensizler · Liste · Çapa göre liste · Keşif zaman çizgisi · Adlandırma

Muhtemel cüce gezegenlerin uyduları

Plüton	Haumea	Eris	Makemake	Gonggong
Charon Styx Nix Kerberos Hydra	halka Namaka Hiʻiaka	Dysnomia	MK2	Xiangliu

Quaoar	Orcus	Salacia	Varda	2013 FY27
halkalar Weywot	Vanth	Actaea	Ilmarë	2013 FY₂₇ I

2003 AZ84	Chariklo	Chiron	Huya	Varuna
2003 AZ₈₄ I	Chuí Oiapoque	Halkalar (doğrulanmamış)	S/2012 (38628) 1	Varuna I (muhtemel)

Güneş Sistemi

Güneş
- Heliosfer

Gezegenler
- Halkalar
- Uydular

Merkür
Venüs
Dünya
- 1 uydu
Mars
- 2 uydu: Phobos
- Deimos
Jüpiter
- Halkalar
- 95 uydu: Ganymede
- Callisto
- Io
- Europa
Satürn
- Halkalar
- 146 uydu: Titan
- Rhea
- Iapetus
- Dione
- Tethys
- Enceladus
- Mimas
Uranüs
- Halkalar
- 27 uydu: Titania
- Oberon
- Umbriel
- Ariel
- Miranda
Neptün
- Halkalar
- 14 uydu: Triton

Küçük
gezegenler

Cüce gezegenler

Ceres
Orcus
- 1 uydu: Vanth
Plüton
- 5 uydu: Charon, Hydra, Nix, Kerberos, Styx
Haumea
- 2 uydu: Hiʻiaka, Namaka
Quaoar
- 1 uydu: Weywot
Makemake
- 1 uydu: MK2
Gonggong
- 1 uydu: Xiangliu
Eris
- 1 uydu: Dysnomia
Sedna

Asteroitler
(Küçük Güneş
Sistemi cisimleri)

Kayda değer asteroitler	Vesta Gaspra Ida Apofis Kalliope Pallas Juno Hygiea
Gruplar ve aileler	Dünya'ya yakın cisimler Asteroit kuşağı Truvalılar Venüs Dünya Mars Jüpiter Uranüs Neptün Centaurlar Aktif asteroitler Asteroit uyduları Meteoroitler

Neptün ötesi
(Uzak Küçük
gezegenler)

Kuiper Kuşağı	Plütinolar Ixion Cubewanolar 2002 UX₂₅ Varuna Albion 2002 TX₃₀₀ Huya 2002 AW₁₉₇
Dağınık disk	Gǃkúnǁʼhòmdímà 2002 TC₃₀₂ 2004 XR190
Diğer	Sednoidler 2012 VP113 Ayrık cisimler Damocloidler Oort bulutu cisimleri Hills bulutu

Kuyruklu yıldızlar

Kuyruklu yıldız listeleri
- Periyodik kuyruklu yıldızlar
- Periyodik olmayan kuyruklu yıldızlar
Güneşe yakın
Büyük
Sönmüş
Kayıp

Listeler

Kuramsal

Ayrıca bakınız: Güneş Sistemi'nin oluşumu ve evrimi * yörüngelerine göre Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi* Astronomide kullanılan Türkçe isimler

g t d Neptün Ötesi Cisimler
TNO sınıfları	Cubewanolar Dağınık disk Ayrık cisimler Rezonant nesneler Neptün truvalıları Plütinolar Twotinolar TNO uyduları
Cüce gezegenler (uydular)	Orcus Vanth Plüton Charon Styx Nix Kerberos Hydra Haumea Namaka Hiʻiaka Halkası Quaoar Weywot Halkalar Makemake MK2 Gonggong Xiangliu Eris Dysnomia Sedna
Sednoidler	90377 Sedna 2012 VP113 541132 Leleākūhonua 2021 RR205