Akbank

Akbank

Slogan	Sizin İçin
Tip	Halka açık anonim şirket
Menkul değer sembolü	AKBNK
Kuruluş	30 Ocak 1948, Adana
Genel merkezi	İstanbul
Gelir	31,95 milyar ₺ (2023)
Sahibi	Sabancı Holding: %49 Halka açık: %51
Web sitesi	akbank.com

Akbank, Ocak 1948'de Adana'da Hacı Ömer Sabancı'nın da aralarında bulunduğu bir grup iş insanı tarafından bölgedeki pamuk üreticilerine finansman sağlamak amacıyla kurulmuş özel banka. Yaklaşık 94 milyar dolar seviyesindeki aktif büyüklüğü ile Türkiye'nin en büyük bankalarından biri haline gelmiştir.^[1] Akbank 2017 yılında Brand Finance tarafından hazırlanan “Dünyanın En Değerli 500 Banka Markası” araştırmasında üst üste 6. Kez ‘Türkiye’nin En Değerli Banka Markası’ olmuştur. Akbank bu marka değeri ile dünya genelinde 500 bankanın bulunduğu listede 94. sırada yer almıştır.^[2] Akbank ayrıca, 2015 yılında Brand Finance’in yaptığı “Dünyanın En Değerli 500 Markası” araştırmasında “Türkiye’nin En Değerli Markası” olmuştur.

Banka’nın İstanbul’daki ilk şubesi 14 Temmuz 1950 tarihinde Sirkeci’de açılmış, 1954 yılında ise Genel Müdürlük İstanbul’a taşınmıştır. 1963 yılında tüm bankacılık işlemlerinde otomasyona geçmiştir. Banka’nın ilk yurt dışı temsilciliği Almanya’nın Frankfurt şehrinde açılmıştır. Banka, 1983 yılında ise daha sonra adı Sabancı Bank olarak değiştirilen ve yurt dışında kurulan ilk Türk özel sektör bankası olan Ak International Ltd.’i hizmete açmıştır. 1992 yılında Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., 1997 yılında Ak Yatırım Ortaklığı A.Ş., 2000 yılında Ak Portföy Yönetimi A.Ş. ve Özel Bankacılık Bölümü ve 2002 yılında Ak Emeklilik A.Ş.’yi kuran Akbank, 2005 yılında Ak Finansal Kiralama A.Ş.’yi de bünyesine katmıştır. Mayıs 2005'te Ak Emeklilik, Ak Sigorta’ya satılmıştır.

Tarihçe

II. Dünya Savaşı’ndan sonra, Hacı Ömer Sabancı, Adanalı sanayici Ahmet Sapmaz ve Bekir Sapmaz kardeşler, Adana’nın sanayi kuruluşu Millî Mensucat’ın sahipleri dört iş insanı Nuh Naci Yazgan, Nuri Has, Mustafa Özgür ve Seyit Tekin ile birlikte bir banka kurmaya karar vermişlerdi. Kurucuların hepsi, Adana’da yaşayan Kayserili iş adamlarıydı. Amaçları bölgenin pamuk üreticilerine finansman sağlamaktı. Banka, 12 Nisan 1947 tarihinde "Adana-Kayseri Bankası" adıyla finans sektöründe yerini aldı. İki şehrin baş harfleri nedeniyle “Akbank” adıyla anıldı. Bu isim, aynı zamanda bölgede yetişen pamuğu temsil ettiği için seçilmişti. Tek şube ile küçük bir mahalli banka olarak kurulan Akbank, o dönem faaliyette olan dört bankanın en küçüğüydü.

Akbank'ın kurucu ortakları ve hisseleri şöyleydi: Nuri Has (%15), Hacı Ömer Sabancı (%15), Nuh Naci Yazgan (%15), Mustafa Özgür (%15), Ahmet ve Bekir Sapmaz (%15), Seyit Tekin (%5). Kurucu ortaklardan geriye kalan %20'lik hissenin Adanalı ve İstanbullu itibarlı iş adamlarına satılması için kota konuldu. %10 hisse Adanalı iş adamlarına, %10 hisse ise İstanbullu iş adamlarına ayrıldı. Bu hisselerin de satılması ile 83 iş insanı bankanın kurucu ortaklar heyetinde yer aldı.^[3]

Bankanın İstanbul’daki ilk şubesi 14 Temmuz 1950 tarihinde Sirkeci’de açıldı, 1954 yılında ise Genel Müdürlük İstanbul’a taşınmıştır.

Kurucu ortaklar bankayı 1962 yılına kadar yönettiler. Yönetim Kurulu başkanlığını ortaklardan Seyit Tekin’in oğlu İbrahim Tekin yürüttü. 1962’de Sabancı Ailesi bankaya hakim oldu. Türkiye İş Bankası eski Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Dallı, Akbank’ın yönetim kurulu başkanlığına getirildi. Akbank 1963 yılında tüm bankacılık işlemlerinde otomasyona geçti. Banka’nın ilk yurt dışı temsilciliği Almanya’nın Frankfurt şehrinde açıldı.

Dallı, politikaya atılıp 1969 seçimlerinde milletvekili olunca bankanın yönetim kurulu başkanlığına İş Bankası’nın eski yöneticilerinden Bülent Yazıcı getirildi. 70'li 80'li yıllarda Naim Talu’nun üstlendiği bu görevi 1998’den 2008'e kadar Erol Sabancı yürütmüştür. 2008 Mart ayından beri Akbank Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini, Suzan Sabancı Dinçer yürütmektedir.

Toplu işten çıkartmalar

Kasım 2008'de dünya çapında yaşanan ekonomik kriz, Türkiye'yi derinden etkilemeye başladığında, Akbank'ın 1.000'e yakın personelini işten çıkarttığı haberleri yayıldı. Bank Sen, işten çıkarılanların sayısının 1.400'ü bulduğunu ve bunun bankanın toplam iş gücünün %10'unu oluşturduğunu açıklayarak Akbank'ı protesto etti.^[4] Banka yetkilileri başlangıçta basının konuyla ilgili sorularını cevaplamaktan kaçındılar.^[5] Ancak, kısa bir süre sonra yaptıkları açıklamada, öncelikle bankanın toplam istihdamının azalmakta değil artmakta olduğunu, büyüme hedeflerinin değişmediğini, "devamlı olarak genç ve yetenekli kişileri bünyesine kattığını" belirterek "performans değerlendirmeleri ve emeklilik nedenleriyle, bankamızdan personel ayrılmaları da olmaktadır" dediler. Buna karşılık toplu işten çıkarılanların sayısı konusunda bir bilgi vermediler.^[6] Akbank'ın toplu işten çıkarmaları sendikalar ve basın tarafından eleştirildi.^[7]

İştirakler/Bağlı Ortaklıklar

Akbank’ın 5 iştiraki bulunmaktadır.

Ak Finansal Kiralama A.Ş., 1988 yılında kurulan şirketin tüm hisseleri 2005 yılında Akbank tarafından alınmış ve şirket bankanın iştirakleri arasına katılmıştır. Şirket leasing kapsamında bulunan tüm ekipmanlar için müşterilerine çözümler sunmakta, danışmanlık ve operasyonel destek sağlamaktadır.

Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., 1996 yılında kurulmuştur.Yerli ve yabancı yatırımcılara hisse senedi, tahvil-bono, repo, yatırım fonları, Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası işlemleri alım satımında aracılık hizmetleri veren Ak Yatırım, müşterilerine kurumsal finansman konularında danışmanlık hizmeti de sunmakta, araştırma bölümünün hazırladığı raporlarla müşterilerin yatırım kararlarını desteklemektedir. Ak Yatırım, ABD kurumsal yatırımcılarına, Türkiye sermaye piyasalarına erişim sağlanmasına yönelik olarak, Ağustos 2009’da Wall Street’in en eski finansal hizmetler ve dealerlar arası aracılık kuruluşlarından biri olan Murphy & Durieu, L.P. ile stratejik işbirliği anlaşması yapmıştır.

Ak Portföy Yönetimi A.Ş., Sermaye piyasalarında kurumsal ve bireysel portföylere, portföy yönetimi hizmeti vermek amacıyla 2000 yılında kurulan Ak Portföy Yönetimi A.Ş.(AKPortföy), %99,99 Akbank iştirakidir. AKPortföy, Akbank, Ak Yatırım ve AvivaSA’ya ait yatırım fonları ile Ak Yatırım Ortaklığı portföyünü yönetmektedir.

Akbank N.V., 15 Haziran 2012 tarihi itibarıyla faaliyetlerine son vererek Akbank AG bünyesinde birleşmiştir.^[8]

Akbank AG, Almanya’da faaliyet gösteren şirket, Akbank'ın %100 iştiraki olup kurumsal bankacılık hizmetleri sağlamaktadır.

Akbank Dubai Limited, Aralık 2009’da Dubai Uluslararası Finans Merkezi’nde (DIFC) kurulan Akbank (Dubai) Limited satın alma ve birleşmelerde aracılık, halka arz ve Türk şirketlerinin farklı borsalarda kote edilmesi gibi konularda faaliyet göstermektedir. Akbank iştiraki olan şirket aynı zamanda müşterilerine fon sağlama, proje finansmanı ve özel bankacılık (private banking) faaliyetlerinde de aracılık ve danışmanlık hizmetleri vermektedir.

Sosyal sorumluluk

Çevre

Akbank, Küresel İlkeler Sözleşmesi imzacısı bir şirkettir. Bu imza ile Akbank, insan haklarına saygılı, güvenli ve nezih iş ortamı sağlamak, çevreyi korumak, şeffaf kurumsal yönetimi kapsayan politika ve uygulamalar gerçekleştireceğine dair sorumluluk almaktadır.

Akbank 2009 yılında kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinin takibi amacıyla Kurumsal Yönetim ve Sosyal Sorumluluk Komitesi’ni oluşturmuştur. Banka kurumsal yönetim ve sosyal sorumluluk konularında çeşitli uygulamalara sahiptir.

• Temettü politikasını açıklayan ilk bankadır.
• Kurucu hisselerini geri satın alan ilk bankadır.
• Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni faaliyet raporunda duyuran ilk bankadır.
• Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni web sitesinde duyuran ilk bankadır.
• Küresel İlkeler Sözleşmesi Raporu’nu (Global Compact) yayımlayan ilk bankadır.
• Mevduat bankaları arasında GRI standartlarına göre sürdürülebilirlik raporunu yayınlayan ilk bankadır.^[9]
• Karbon Saydamlık Projesi (Carbon Disclosure Project)
• Cancun Bildirisi (Cancun Communique)
• REC (Regional Environment Center)

Kültür-Sanat faaliyetleri

Akbank Sanat

Akbank’ın sanat merkezi olan Akbank Sanat 1993 yılında kurulmuştur. Akbank Sanat 2003 yılından itibaren çağdaş sanata yönelerek yeni bir yapılanmaya girmiş ve düzenlediği sergilerle uluslararası birçok sanatçının eserlerini Türkiye'ye getirmiştir. İstanbul’un kültür ve sanat hayatında önemli bir yeri olan Beyoğlu’nda sürekli faaliyet gösteren Akbank Sanat yıl boyunca sergiler, söyleşiler, konferanslar, film gösterimleri ve konserlerle 700’ün üzerinde etkinlik organize etmektedir. Litografi ve serigrafi atölyesinde ise sanatçılara baskı yapma imkânı sunmaktadır.^[10]

Akbank Çocuk Tiyatrosu

41 yıldır Türkiye'nin birçok ilinde çeşitli oyunları sahneye taşımıştır. Hürriyet gazetesinin gerçekleştirdiği sosyal sorumluluk kampanyası çerçevesinde yeni oyunlar sergilemektedir.^[11]

Akbank Caz Festivali

Türkiye'de gerçekleştirilen en büyük caz organizasyonudur.

Akbank Kısa Film Festivali

Türkiye'de kısa film kültürünün yayılmasını, profesyonel ve amatör sinemacıların tanıtılmasını hedefleyen festival; 2004'ten bu yana sürmektedir.

Uluslararası İstanbul Film Festivali

Dünya sinemasının seçkin ve özgün filmlerinin yer aldığı festivale, birçok filmin oyuncuları ve yönetmenleri de katılmaktadır. 2004 yılından beri, Akbank tarafından desteklenen organizasyon, çoğunluğu genç bir izleyici kitlesine sahiptir.

Salvador Dalí Sergisi

Eylül 2008'den itibaren Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde yer aldı. 385 eserle, şu zamana kadar İspanya dışında gerçekleştirilen en büyük Salvador Dali sergisidir.^[12]

Rodin Sergisi

Heykel sanatında oldukça önemli bir yere sahip olan Rodin'in eserleri, 2006 yılında Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde gerçekleşen bir organizasyonla Türkiye'de sergilendi. Sponsorluğunu Akbank'ın üstlendiği sergi; Paris Rodin Müzesi koleksiyonundan toplam 203 eseri içeren Rodin retrospektifinde, ünlü sanatçının bronz, alçı, mermer heykelleri, arşiv fotoğrafları, antik heykel koleksiyonundan parçalar ve çok sayıda deseni yer aldı. Yüzlerce sanatseverle buluşan sergi kapsamında ayrıca konferanslar, heykel atölyeleri ve çocuk eğitim programı da yer aldı.

Cirque du Soleil

Kurulduğu günden bu yana, dünyanın çeşitli ülkelerinde turnelere çıkan ancak Türk hayranlarının yurt dışında ya da video koleksiyonlarından izlemekle yetinmek zorunda kaldığı bir topluluktur. Müzik, dans ve sahne şovunun mükemmel bileşimi olarak adlandırılan efsanevi topluluk, bugüne kadar tüm dünyada 5 kıtada milyonlarca izleyiciyle buluştu. 19 Şubat-4 Mart 2011 tarihleri arasında Türkiye’deki ilk gösterilerini Akbank ana sponsorluğunda gerçekleştiren topluluğu İstanbul’daki toplam 18 gösterisinde yaklaşık 80 bin kişi izledi.

ZERO. Geleceğe Geri Sayım sergisi

S.Ü. Sakıp Sabancı Müzesi’nde ziyarete açılan, II. Dünya Savaşı sonrası dünyaya hakim olan durağan ve olumsuz atmosfere bir cevap olarak doğan ve adını bir roketin kalkmasından önceki geri sayımdan alan ZERO akımına odaklandı. Sergi, 1957 yılında Almanya’da doğan ZERO’nun kurucuları Heinz Mack, OttoPiene, Günther Uecker’in eserleri ile akımın tinsel öncülüğünü üstlenmiş önemli sanatçılar Yves Klein, Piero Manzoni ve Lucio Fontana’nın farklı tekniklerde ürettiği 100’ün üzerinde eseri bir araya getirdi. Küratörlüğünü ZERO Vakfı Kurucu Yöneticisi ve küratör Mattijs Visser’in üstlendiği sergi, ZERO’nun omurgasını oluşturan Işık, Zaman, Boşluk, Renk ve Hareket temaları etrafında şekillendi.

Ödüller

2009

• Euromoney, Türkiye’nin En İyi Bankası^[13]
• Global Finance, Türkiye’nin En İyi Bankası, En İyi Dış Ticaret Finansmanı Hizmetleri Bankası, En İyi Döviz İşlemleri Bankası, Avrupa’nın En İyi Online Mevduat Kazanımı Ödülü, Avrupa’nın En İyi Bilgi Güvenliği Girişimleri Ödülü^[14]
• Emea Finance, Türkiye’nin En İyi Bankası^[15]
• World Finance, Türkiye’nin En İyi Bankası^[16]
• American Turkish Council (ATC) & Türk Amerikan İş Konseyi, Ticari Liderlik Ödülü^[17]
• Euroweek, En İyi Türk Kredisi Ödülü^[18]
• Stevie Awards, Fish - 2009 Finansal Hizmetler Kategorisi, “En İyi Ürün Ve Hizmet” Ödülü, Akbank 18.Caz Festivali Reklam Filmi - En İyi Tv/Sinema Reklam Kampanyası Ödülü^[19]
• Oscards, Fish - Avrupa “2009 En İyi Sadakat ve Ödül Programı” Dalında Birincilik^[20]
• Imı Eğitim yönetim ve organizasyon 2009 İstanbul Çağrı Merkezi Ödülleri, En İyi Çağrı Merkezi ve En İyi Müşteri Deneyimi Ödülleri^[21]
• Türkiye Halkla İlişkiler Derneği(TÜHİD), Altın Pusula Ödülleri “İstanbul’da Bir SürrealisT Salvador Dalí” Sergisi - Jüri Özel Ödülü^[22]
• Kristal Elma, Akbank 18. Caz Festivali Reklam Filmi - En İyi Tv Reklamı Ödülü^[23]

Ayrıca bakınız

• Sabancı Holding
• Akbank Sanat

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Resmî site